Testy na alergię, które możesz wykonać w domu

Rośnie popyt na testy diagnostyczne samodzielnie wykonywane w domu! Zdecydowanie najpopularniejszymi testami domowego użytku są testy ciążowe, ale stanowią one zaledwie niewielki odsetek testów dostępnych w aptekach. Wśród nich są również domowe testy na alergię. Czy są wiarygodne? Czy warto je robić?

Zalety domowych testów na alergię

Przede wszystkim są łatwo dostępne – można je kupić w każdej aptece zarówno stacjonarnie, jak i przez internet, poza tym nie wymagają recepty. Można je samodzielnie wykonywać w domu, co jest bardzo wygodne – nie trzeba skierowania ani wizyty w laboratorium. Domowy test na alergię jest prosty w obsłudze – w dołączonej instrukcji cała procedura jest opisana bardzo dokładnie, dodatkowo często producenci umieszczają na swoich stronach filmiki instruktażowe. W odróżnieniu od testów laboratoryjnych czas oczekiwania na wynik jest krótki – maksymalnie 15 minut. Domowy test na alergię umożliwia szybką samokontrolę w przypadku zaobserwowania niepokojących objawów wskazujących na reakcję alergiczną.

Jak działają domowe testy na alergię?

Domowy test na alergię wykonuje się z niewielkiej próbki krwi. Inaczej niż w przypadku testów laboratoryjnych, gdzie do badania potrzebna jest krew pobierana z żyły łokciowej, do domowego testu pobiera się ją z opuszki palca, a w przypadku małych dzieci – z pięty. Sam mechanizm pobierania próbki krwi jest bardzo prosty i higieniczny. W każdym zakupionym zestawie znajduje się sterylny lancet, który umożliwia niemal bezbolesne przebicie skóry. W miejscu przerwania jej ciągłości pojawia się kropelka krwi, którą za pomocą kapilary przenosi się na płytkę testową. Tam w specjalnie oznaczonym miejscu umieszcza się odpowiednią ilość krwi oraz kilka kropli odczynnika.

W wyniku reakcji, jaka zachodzi między znajdującymi się we krwi przeciwciałami (immunoglobulinami) klasy IgE a substancjami wykorzystanymi w teście, dochodzi do wybarwienia linii testowej. Organizm produkuje duże ilości immunoglobuliny E w odpowiedzi na ekspozycję na różnego rodzaju alergeny – pokarmowe, kontaktowe, wziewne. Są one odpowiedzialne za wydzielanie mediatorów prozapalnych (głównie histaminy) i za powstawanie objawów alergicznych w przypadku kontaktu z danym alergenem. Jeśli próbka krwi jest „czysta”, żadna reakcja nie zachodzi i linia w obszarze testowym się nie pojawia.

Jakie domowe testy na alergię można dostać w aptece?

Apteki oferują różnego rodzaju domowe testy na alergię – zarówno testy na poziom IgE całkowitego (np. Test ALLERGY-Check), jak i testy przeznaczone do wykrywania alergii na poszczególne alergeny. Dostępny jest między innymi domowy test na alergię na kota (np. Imutest Alergia test wykrywający nadwrażliwość na alergen kota), domowy test na alergię na białka jaja kurzego (np. Imutest Alergia jajo test wykrywający nadwrażliwość na białka jaja kurzego) i domowy test na alergię na mleko (np. Imutest Alergia test wykrywający nadwrażliwość na białka mleka krowiego).

Testy przeznaczone do wykrywania podwyższonego poziomu IgE całkowitego stanowią ważny element wstępnej diagnostyki alergii, jednakże nie są w stanie odpowiedzieć na pytanie, jaki dokładnie alergen jest przyczyną występowania objawów alergicznych! Aby to ustalić, należy wykonać badanie poziomu swoistych (specyficznych) przeciwciał klasy IgE, które skierowane są przeciwko konkretnym alergenom. W tym celu można wykonać np. domowy test na alergię na mleko, który przeznaczony jest do wykrywania swoistych przeciwciał klasy IgE skierowanych przeciwko alergenom mleka, czyli białkom serwatkowym i kazeinie. Domowy test na alergię na kota pozwala zidentyfikować swoiste przeciwciała klasy IgE skierowane przeciwko uteroglobulinie (Fel d1), substancji znajdującej się w ślinie i w gruczołach łojowych kota. W warunkach domowych można również sprawdzić podatność na nadwrażliwość na alergeny jaja, służy do tego test wykrywający swoiste przeciwciała klasy IgE przeciwko takim białkom jak: owomukoid, owoalbumina, owotransferyna i lizozym.

Domowy test na alergię – kiedy stosować?

Zasadniczo domowe testy na alergię można wykonywać zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Wskazaniem do ich stosowania jest pojawienie się objawów, które mogłyby wskazywać na reakcję alergiczną. Jakie to objawy? Nieżyt nosa, wodnista wydzielina, powtarzające się kichanie, łzawienie i swędzenie oczu, kaszel, duszności, objawy skórne – świąd, rumień, pokrzywka, wysypka, objawy ze strony układu pokarmowego – nadmierne gazy, bóle brzucha, biegunka. Domowy test na alergię można wykonać o każdej porze roku, niezależnie od tego, czy potencjalne objawy alergii występują w danym momencie, ponadto do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać i co ważne, nie trzeba przerywać stosowania leków.

Czy domowy test na alergię zastępuje test laboratoryjny?

Badania dowodzą, że domowe testy na alergię są bardzo dokładne – zwykle ich wiarygodność oscyluje na poziomie ponad 95%. Charakteryzują się wysoką czułością i swoistością. Choć jego wynik uznaje się za wiarygodny, domowy test na alergię sam w sobie nie stanowi podstawy do diagnozy, jest narzędziem do samokontroli stanu zdrowia! Pozytywny wynik, czyli taki, który oznacza wykrycie przeciwciał klasy IgE skierowanych przeciwko konkretnym alergenom, powinien być potwierdzony za pomocą laboratoryjnych badań krwi oraz testów skórnych i naskórkowych. Po zdiagnozowaniu alergii jej leczenie należy prowadzić pod nadzorem specjalisty w poradni alergologicznej!

Trzeba także dodać, że wiarygodność wyniku testu uzależniona jest od prawidłowego przeprowadzenia badania. Cała procedura nie jest skomplikowana, jednakże wymaga przestrzegania zasad określonych przez producenta! Dlatego niezmiernie ważne jest, aby przeczytać przed przeprowadzeniem testu instrukcję użytkowania. Istotny jest także moment, w którym wynik zostanie odczytany. Jeśli producent mówi, że trzeba to zrobić po 10 minutach od umieszczenia próbki na kasetce testowej, nie należy przekraczać tego czasu – wynik odczytany później jest po prostu niewiarygodny!

Należy pamiętać, że domowe teksty na alergię powinny być traktowane jako jeden z elementów diagnostyki. Ich wyniki należy skonsultować z lekarzem oraz potwierdzić w tradycyjnych badaniach laboratoryjnych. Do specjalisty warto się udać także wtedy, gdy wyniki testu są negatywne, jednak niepokojące objawy nadal się utrzymują!

Autor: Ewa Krulicka