Przyjmowanie antykoncepcji podczas kuracji antybiotykiem

Antykoncepcję definiuje się jako zbiór metod lub środków służących zapobieganiu ciąży. To, jaką metodę świadomego planowania rodziny zastosujemy, zależy od wieku, stanu zdrowia, a także od naszych przekonań moralnych. Często wybór pada na hormonalne środki antykoncepcyjne – głównie pigułki doustne, ale ich skuteczność zależy od wielu czynników – w tym od przyjmowanych leków. Czy w tym świetle antybiotyk a antykoncepcja mogą się wykluczać?

Antykoncepcja – metody

Zadaniem edukacji seksualnej jest uświadamianie młodzieży na temat seksu, zarówno w ujęciu biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym. Przodującym tematem jest także antykoncepcja i wybór odpowiedniego dla danej osoby sposobu zapobiegania ciąży. Wśród młodzieży najpopularniejszą i najbardziej „dostępną” metodą antykoncepcji jest stosowanie prezerwatyw, ale nie tylko, ponieważ z badań wynika, że coraz więcej nastolatek decyduje się na hormonalne środki antykoncepcyjne: pigułki doustne, plastry antykoncepcyjne.

Mimo że jedyną i dającą 100% pewności metodą antykoncepcji jest abstynencja seksualna, to wspomnieć należy, że do najskuteczniejszych metod antykoncepcji zalicza się: sterylizację polegająca na wazektomii u mężczyzn i podwiązaniu jajowodów u kobiet, a także stosowanie wkładki domacicznej i implantów antykoncepcyjnych – metody te wskazane są głównie dla kobiet, które już są matkami. Uwaga! Stosowanie antykoncepcji hormonalnej zawsze wymaga konsultacji z lekarzem.

Antykoncepcja doustna

Pigułki antykoncepcyjne pojawiły się na rynku w 1960 roku. Oczywiście, zanim ta metoda upowszechniła się, musiała przejść totalną rewolucję! Niestety, mimo że jest to wygodna i bardzo popularna forma antykoncepcji, to nie udało się całkowicie wyeliminować ewentualnych działań ubocznych. Istnieje także wiele przeciwwskazań do stosowania doustnej terapii antykoncepcyjnej, dlatego podczas wizyty u ginekologa należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, przebytych chorobach i aktualnych dolegliwościach.

Stosując antykoncepcję hormonalną, należy zwrócić także uwagę i wiedzieć, kiedy skuteczność antykoncepcji może zostać osłabiona. Szczególną ostrożność należy zachować, w przypadku interakcji z innymi lekami. Przykładem takiego niebezpiecznego połączenia może być antybiotyk a tabletki antykoncepcyjne.

Antybiotyk a tabletki antykoncepcyjne

Tabletki antykoncepcyjne a antybiotyk, jakie interakcje mogą zachodzić między nimi? Otóż dla prawidłowego wchłaniania hormonów i tym samym skutecznego działania środków antykoncepcyjnych ważną rolę odgrywa środowisko bakteryjne jelit. Jeśli flora bakteryjna jelit jest właściwie zachowana i niezaburzona, to tym większa szansa, że leki hormonalne spełnią swoją funkcję.

Jak powszechnie wiadomo antybiotykoterapia ma wpływ na florę bakteryjną jelit – z tego względu podczas przyjmowania antybiotyków należy uzupełniać dietę w bakterie probiotyczne, a i to może okazać się niewystarczające dla utrzymania równowagi mikrobiologicznej jelit.

Nie tylko antybiotyki mogą zaburzać skuteczność antykoncepcji, ponieważ na działanie tabletek hormonalnych mogą mieć wpływ także niektóre suplementy diety oraz zioła. Podczas wizyty u ginekologa, warto wspomnieć o wszystkich przyjmowanych lekach i suplementach diety, a także przed rozpoczęciem kuracji antybiotykowej należy dokładnie zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania. W ulotce leku wyszczególnione są interakcje zachodzące między lekami.

Jak długo antybiotyk osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych (i czy w ogóle osłabia?)

Antybiotyki mogą zaburzyć prawidłowe działanie terapii antykoncepcyjnej! Jest to fakt, z którym należy się liczyć w celu uniknięcia nieplanowanej ciąży. Co robić? Najlepiej w czasie kuracji i jakiś czas po kuracji antybiotykowej należy stosować dodatkowe zabezpieczenie, wykorzystując mechaniczne środki antykoncepcyjne np. prezerwatywę lub powstrzymać się w tym czasie od współżycia.

Jeśli zastanawiacie się, jak długo antybiotyk osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych, to niestety nie mamy jednej i pewnej odpowiedzi. To jaki wpływ może mieć przyjmowany antybiotyk na skuteczność antykoncepcji hormonalnej, zależy od wielu czynników np. od rodzaju przyjmowanego antybiotyku, a także od dnia cyklu, w którym zaczyna się terapia antybiotykowa – najbardziej ryzykowane jest przyjmowanie antybiotyku na początku cyklu miesiączkowego.

Które antybiotyki osłabiają skuteczność antykoncepcji?

Lista leków, suplementów diety i ziół, które mogą zaburzać prawidłowe wchłanianie hormonów, jest długa. W tym świetle także antybiotyk a antykoncepcja to nie najlepsze zestawienie. Amoksycylina a tabletki antykoncepcyjne to duet, na który należy szczególnie uważać. Amoksycyklinę znajdziemy np. w leku Duomox, podobnie wygląda sprawa z tetracykliną, penicyliną, ryfampicyną i cefalosporyną. Te antybiotyki szczególnie zaburzają skład flory bakteryjnej w jelitach, co może mieć znaczny wpływ na wchłanianie hormonów z tabletek antykoncepcyjnych do krwi.

Tabletki antykoncepcyjne a antybiotyk z grupy makrolidów

Popularnym i często zalecanym w leczeniu wielu chorób antybiotykiem jest azytromycyna, która, mimo że nie jest podawana w ulotkach leków jako substancja zaburzająca działanie leków homonalnych, nie może zostać pominięta. Większość specjalistów zaleca zachowanie szczególnej ostrożności podczas przyjmowania każdej grupy antybiotyków wraz z tabletkami antykoncepcyjnymi.

W internecie znajdziemy wiele wyświetleń z zapytaniem: sumamed a antykoncepcja, azytromycyna a tabletki antykoncepcyjne – niestety nigdzie nie znajdziemy jednoznacznej odpowiedzi na temat bezpieczeństwa równoczesnego stosowania antybiotyku i środków hormonalnych. Warto więc przyjąć, że wszystkie antybiotyki mogą osłabiać skuteczność antykoncepcji hormonalnej i w myśl zasady „przezorny zawsze ubezpieczony” zachować szczególną ostrożność oraz zastosować dodatkowe zabezpieczenie podczas współżycia.

Autor: tech. farm. Anna Bawer