Czym smarować rany po szwach?
25.06.2025mgr farm. Jarosław Buczarski
Rana po szyciu wymaga odpowiedniej pielęgnacji także wtedy, gdy już zostaną zdjęte szwy. Od razu trzeba powiedzieć, że usunięcie szwów nie oznacza, że rana jest całkowicie zagojona. Nie, na tym etapie zaleca się aplikować na nią różnego rodzaju preparaty przyspieszające gojenie się rany. Po jakimś czasie można też wprowadzić specjalistyczne środki na blizny. Warto też rozpocząć mobilizację blizny.
Spis treści:
- Kiedy i jak zacząć pielęgnację blizny po zdjęciu szwów?
- Apteczne preparaty na blizny po szwach
- Substancje aktywne skuteczne w pielęgnacji blizn
- Naturalne metody pielęgnacji blizn po szwach
- Kompleksowa pielęgnacja blizn pooperacyjnych
Kiedy i jak zacząć pielęgnację blizny po zdjęciu szwów?
Prawidłowa pielęgnacja rany po szyciu pozwala przyspieszać proces gojenia, zapobiega wystąpieniu infekcji oraz zmniejsza ryzyko powstawania brzydkiej blizny. Jednak po zdjęciu szwów nie można zaprzestać specjalistycznych zabiegów. Nadal rana musi być utrzymywana w czystości i suchości, ale dodatkowo stopniowo należy wprowadzać także środki wspierające gojenie zszytej rany, a następnie maści na blizny.
Proces gojenia rany po usunięciu szwów
Ile goi się rana szyta? Zasadniczo rana po szyciu po zabiegu operacyjnym zwykle goi się w ciągu 6-8 tygodni. Najczęściej szwy zdejmuje się około 2 tygodnie po zabiegu (choć może to być trochę wcześniej). W ciągu kolejnych tygodni następuje gojenie zszytej rany, oczywiście trzeba zaznaczyć, że ten czas może się znacząco wydłużyć, jeśli pojawią się komplikacje takie jak zakażenie rany lub rozejście się rany po zdjęciu szwów.
Na czas gojenia się rany pooperacyjnej wpływa także lokalizacja, wielkość i głębokość rany, a także wiek pacjenta, jego ogólny stan zdrowia, jak również przyjmowane leki oraz pielęgnacja rany. Gdy rana już się całkowicie zagoi i zabliźni, to rozpoczyna się dość żmudny i długi czas przebudowy blizny, który może trwać nawet dwa lata.
Odpowiedni moment na rozpoczęcie stosowania preparatów
Czym smarować ranę ze szwami? Zanim zostaną usunięte szwy, ranę należy przemywać solą fizjologiczną i preparatami na bazie oktenidyny lub poliheksanidu. A jak postępować z raną po zdjęciu szwów? Zaraz po zdjęciu szwów wskazane jest kontynuowanie stosowania płynów antyseptycznych i noszenia opatrunków, a także aplikowanie preparatów wspomagających gojenie. Kiedy zacząć smarować bliznę po szwach? Preparaty na blizny można zacząć stosować dopiero w momencie, gdy rana będzie w pełni zagojona.
Przygotowanie blizny do aplikacji kosmetyków
Należy pamiętać, że pielęgnacja blizny chirurgicznej powinna być prowadzona z przestrzeganiem kilku zasad. Przede wszystkim przed jakimikolwiek zabiegami należy dokładnie umyć ręce wodą i mydłem, zdezynfekować je i osuszyć. Warto też podczas zmian opatrunku lub aplikowania preparatów bezpośrednio na ranę zakładać jednorazowe rękawiczki ochronne. Sama blizna też powinna być w odpowiedni sposób przygotowana. Należy ją przemyć roztworem soli fizjologicznej i spryskać środkiem antyseptycznym, a następnie delikatnie osuszyć jałowym kompresem.
Apteczne preparaty na blizny po szwach
Czym smarować szwy pooperacyjne, a czym smarować rany po zdjęciu szwów? Są różne rodzaje preparatów, które można stosować na rany i blizny. Należy tylko określić swoje potrzeby, gdyż poszczególne środki mogą mieć inne przeznaczenie. Co innego zadziała lepiej na przyspieszenie procesów gojenia, co innego na rozjaśnienie i zmniejszenie widoczności blizny. Spośród jakich produktów możemy wybierać?
Maści i żele silikonowe – działanie i stosowanie
W kategorii pielęgnacja blizny chirurgicznej chyba najpopularniejszym i najczęściej zalecanym przez specjalistów preparatem jest silikonowy żel na blizny. W jaki sposób silikon wspiera leczenie blizn? Maści na blizny na bazie silikonów pomagają rozjaśnić i wygładzić blizny, co wyraźnie zmniejsza ich widoczność. Silikony tworzą na bliźnie film, który ogranicza parowanie wilgoci i poprawia nawilżenie. Ponadto wpływa na zmniejszenie zaczerwienienia i przekrwienia tkanek.
Alternatywą dla silikonów jest heparyna i wyciąg z cebuli. Heparyna działa przeciwzapalnie, przyspiesza procesy gojenia oraz zmniejsza widoczność blizny – dzięki swoim wyjątkowym właściwościom przyczynia się do spłaszczenia i uelastycznienia blizny. Dodatkowo pobudza regenerację komórek skóry. Wyciąg z cebuli działa antybakteryjnie i przeciwzapalnie, wspiera regenerację tkanek poprzez wspomaganie produkcji kolagenu. Co więcej, poprawia wygląd blizny.
Kremy z substancjami aktywnymi przyspieszającymi gojenie
Zanim jednak zabierzemy się za preparat na bliznę po operacji, warto najpierw aplikować środki, które przyspieszają gojenie i zapobiegają tworzeniu się nieprawidłowej blizny. Czym smarować ranę po ściągnięciu szwów? Dobrze w tym celu sprawdzą się żele hydrokoloidowe, a także maści z kwasem hialuronowym. Kwas hialuronowy dzięki swoim unikalnym właściwościom pomaga w utrzymaniu optymalnej wilgotności rany, co jest kluczowe dla prawidłowego gojenia. Podobnie działają preparaty hydrokoloidowe.
Czym smarować rany po szwach, gdy doszło do ich zakażenia lub istnieje ryzyko infekcji? Wtedy warto sięgnąć po maść z antybiotykiem na szwy. W aptece można dostać maści przeciwbakteryjne bez recepty, zwykle zawierają one takie substancje lecznicze jak np. neomycyna i bacytracyna. Ponadto pomocna może być też maść z oktenidyną.
Opatrunki i plastry na blizny – skuteczność i zastosowanie
W aptekach można również kupić specjalne opatrunki przyspieszające gojenie rany szytej oraz silikonowe plastry na blizny. Opatrunki hydrokoloidowe mogą zastępować środki przyspieszające gojenie lub mogą być stosowane razem z nimi. Natomiast plastry silikonowe to wygodna alternatywa dla maści silikonowych. Taki plaster przykleja się na bliznę i pozostawia na minimum 24 godziny. Dodatkową zaletą jest to, że plaster zabezpiecza bliznę przed podrażnieniami i czynnikami zewnętrznymi.
Substancje aktywne skuteczne w pielęgnacji blizn
Oprócz typowych leków i preparatów do stosowania na rany i blizny do ich pielęgnacji można używać środki, które mają bardzo uniwersalne zastosowanie i z pewnością można je znaleźć niemalże w każdej domowej apteczce lub kosmetyczce.
Alantoina i pantenol – regeneracja skóry
Alantoina i pantenol to duet, który zapewnia skuteczne działanie regenerujące oraz wspierające odnowę komórkową skóry. W jaki sposób działa alantoina na blizny po szwach? Działa łagodząco i nawilżająco, wspomaga regenerację komórek, jak również zmiękcza skórę. Wpływa też na wzrost nowej tkanki. Natomiast pantenol (prowitamina B5) nawilża i przyspiesza gojenie się skóry, działa łagodząco i kojąco. Oba te składniki często są łączone w różnych kremach i maściach.
Witaminy A, C i E w pielęgnacji blizn
Witaminy takie jak A, C i E to składniki wykazujące m.in. działanie antyoksydacyjne. Są one polecane w pielęgnacji skóry twarzy, jednakże można je też wykorzystywać w pielęgnacji blizn. Maść z witaminą E na blizny przyspiesza regenerację naskórka, nawilża i poprawia elastyczność skóry. Najczęściej witamina E łączona jest z witaminą A. Witamina A przyspiesza procesy gojenia i regeneracji.
Krem z witaminą C na blizny to kolejny środek, który warto aplikować. Witamina C jest ważna dla prawidłowej produkcji kolagenu, ponadto działa rozjaśniająco. Dodatkowo warto też przyjmować witaminy A, C i E oraz cynk i selen w formie suplementów diety, co dodatkowo wesprze procesy gojenia i regeneracji skóry.
Ekstrakty roślinne wspierające gojenie
W pielęgnacji ran i blizn warto też stosować roślinne ekstrakty. Numerem jeden jest oczywiście rumianek, który działa przeciwzapalnie, przyspiesza gojenie i wspomaga regenerację naskórka i skóry właściwej. Rumianek jest źródłem substancji, które pobudzają proces ziarninowania – alfa-bisabololu i azulenu. Polecane są też ekstrakty z nagietka i wąkroty azjatyckiej.
Oprócz ekstraktów maść na blizny pooperacyjne może zawierać inne naturalne składniki. Trzeba tu wspomnieć o miodzie manuka oraz żywicy świerku norweskiego. Miód manuka działa bakteriobójczo, ponadto stymuluje produkcję cytokin przeciwzapalnych. Żywica świerku norweskiego pomaga utrzymać odpowiednie nawilżenie rany, działa przeciwzapalnie, antybakteryjnie i przeciwutleniająco.
Naturalne metody pielęgnacji blizn po szwach
Jeśli chodzi o to, czym smarować miejsce po szwach, nie można zapomnieć o naturalnych olejkach, które warto stosować podczas masażu blizny.
Olejki naturalne w redukcji widoczności blizn
Naturalne olejki zapewniają nie tylko działanie przyspieszające gojenie blizny, ale i nawilżają i natłuszczają. Jest to ważne, gdyż blizna ma tendencję do przesuszania. Jaki olejek na blizny po szwach będzie najlepszy? Polecany między innymi jest olejek lawendowy na blizny. Działa on przeciwzapalnie i antyseptycznie, przyspiesza gojenie ran, a także stymuluje proces regeneracji komórek, co pomaga w wygładzeniu blizny.
Wskazany do stosowania jest też olej żywokostowy z gojnikiem, a także oleje z nagietka, rozmarynu i rumianku. Działają one regenerująco i rozjaśniająco. Najlepsze efekty można oczywiście osiągnąć, mieszając te olejki.
Masaż blizny – techniki i korzyści
Olejki do pielęgnacji ciała znacząco ułatwiają masaż blizny. Jest to forma mobilizacji blizny, której celem jest poprawa jej wyglądu, a także poprawa ruchomości skóry w obrębie blizny oraz jej przesuwalności względem tkanek podskórnych. Mobilizacja blizny pomaga też zapobiegać powstawaniu zrostów.
Pierwsze zabiegi rehabilitacyjne można rozpocząć jeszcze zanim zostaną zdjęte szwy, wtedy jednak masaż powinien obejmować wyłącznie skórę wokół rany. Z czasem zakres pracy nad blizną się zwiększa i polega głównie na wspieraniu krążenia krwi i odpływu limfy. Gdy rana jest całkowicie zabliźniona, masaż stosowany jest głównie po to, aby zwiększyć elastyczność blizny oraz ograniczyć ból i uczucie ciągnięcia. Należy pamiętać, że przed rozpoczęciem jakichkolwiek działań należy się skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą.
Jakie są techniki masażu blizny? Początkowo masaż przypomina delikatne głaskanie. Później można już wprowadzić ruchy rozcierające, ugniatające i ściskające. Dobre efekty daje unoszenie fałdu skórnego wzdłuż blizny, tzw. rolowanie blizny i rozciąganie blizny. Fizjoterapeuta może zalecić mobilizację spiralną lub masaż drenażowy. Pomocniczo stosuje się także kinesiotaping.
Domowe preparaty wspomagające gojenie
Jako domowe sposoby na blizny po szwach można wskazać przede wszystkim okłady i aplikacje z soku z aloesu. Ta wyjątkowa roślina wykazuje prawdziwie kompleksowe działanie – regenerujące, nawilżające i łagodzące. Zmniejsza podrażnienia i wspiera gojenie. Ponadto działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie.
Wsparciem dla procesów gojenia jest również odpowiednia dieta, która jest bogata w białko, a także w kwasy Omega-3 oraz antyoksydanty. Nie tylko dieta jest istotna, trzeba też zwrócić uwagę na prawidłowe nawodnienie organizmu. Należy wypijać codziennie około dwóch litrów płynów – głównie niegazowanej wody mineralnej.
Kompleksowa pielęgnacja blizn pooperacyjnych
Nie można zapominać, że wraz ze specjalistycznymi zabiegami w obrębie blizny w parze muszą iść także codzienne zabiegi pielęgnacyjne na skórę całego ciała. Czy obecność zabliźnionej rany po szyciu wymaga zmiany w standardowej pielęgnacji i higienie skóry? Jak pielęgnować ranę po zdjęciu szwów?
Codzienna rutyna pielęgnacyjna
Właściwie każdego dnia należy dbać o higienę i pielęgnację ciała w taki sam sposób jak do tej pory. Jedynie w okolicy blizny należy zachować większą delikatność. Nie należy jej mocno pocierać, nie wolno stosować na nią peelingów – zwłaszcza drobinkowych. Jeśli chodzi o kosmetyki na blizny, warto unikać mocno perfumowanych formuł i silnych detergentów. Najlepsze będą dermokosmetyki na blizny o hipoalergicznych, bezzapachowych składach. Dobrze sprawdzi się także zwykła oliwka dla dzieci oraz naturalne kosmetyki ze śluzem ślimaka.
Ochrona blizny przed słońcem
To, że trzeba przez cały rok stosować ochronę przeciwsłoneczną, wie już chyba każdy. Szczególną rolę filtrów należy jednak podkreślić w przypadku blizn. Blizna to nowa tkanka, która jest bardzo wrażliwa na działanie promieni UV. W miarę możliwości zaleca się całkowicie unikać wystawiania jej na słońce. W innym przypadku trzeba stosować kremy z filtrem SPF50 i z szerokim spektrum ochrony.
Walka o ograniczenie widoczności blizny jest długa i wymaga cierpliwości i systematyczności. Należy pamiętać, że najlepsze efekty można uzyskać, gdy wszelkie preparaty będą stosowane na świeżą bliznę, gdy odpadnie strup (ale nie należy przyspieszać momentu jego odpadnięcia!). Na koniec należy dodać, że odpowiednia pielęgnacja blizny pooperacyjnej umożliwia to, że stanie się ona niemalże niewidoczna, ale trzeba to jasno powiedzieć, nie zniknie ona całkowicie!
