Ból palców u rąk przy zginaniu – przyczyny i sposoby leczenia
01.09.2025mgr farm. Katarzyna Borowiec
Choć ból palców u rąk przy zginaniu często jest bagatelizowany, to trzeba jasno zaznaczyć, że może świadczyć o poważnych chorobach. Ponadto zdarza się też, że taki ból jest związany z wykonywanymi czynnościami zawodowymi. Niestety brak jakichkolwiek działań sprawia, że ból stopniowo się nasila, powodując coraz większy dyskomfort.
Spis treści:
- Przyczyny bólu palców u rąk przy zginaniu
- Charakterystyczne objawy towarzyszące bólowi palców
- Diagnostyka bólu stawów palców rąk
- Metody leczenia bólu palców przy zginaniu
- Domowe sposoby łagodzenia bólu stawów
- Profilaktyka bólów stawów palców
Przyczyny bólu palców u rąk przy zginaniu
Sporo czynników może prowadzić do odczuwania bólu palców u rąk podczas zginania. Są one związane zarówno z urazami, jak i zwyrodnieniami oraz chorobami zapalnymi. Ból w palcach przy zginaniu często wynika z przeciążeń spowodowanych wykonywaniem powtarzających się ruchów dłoni.
Choroby reumatyczne jako główna przyczyna
Jeśli chodzi o choroby, które mogą powodować ból stawów palców przy zginaniu, to są to choroby reumatyczne i choroby zwyrodnieniowe. Jedną z przyczyn może być reumatoidalne zapalenie stawów, czyli autoimmunologiczne schorzenie, w przebiegu którego organizm atakuje własne komórki, co wywołuje stan zapalny, ból, sztywność i obrzęk stawów m.in. palców i nadgarstków.
Ból stawów palców rąk jest też objawem choroby zwyrodnieniowej stawów dłoni (artrozy). Powoduje ona ból i sztywność palców rąk, a także ograniczenie ich ruchomości – szczególnie podczas zginania.
Do przyczyn zapalnych powodujących ból palców przy zginaniu zalicza się także dnę moczanową (wywołującą artretyzm palców), toczeń rumieniowaty układowy, łuszczycowe zapalenie stawów i boreliozę stawową (boreliozowe zapalenie stawów).
Urazy i przeciążenia mechaniczne
Z uwagi na to, że dłonie i palce łatwo ulegają mniejszym i większym wypadkom, urazy palców stanowią grupę częstych przyczyn bólu. Może to być zarówno stosunkowo niegroźne stłuczenie, jak i poważniejszy uraz palca – skręcenie i złamanie. Ponadto wśród dość powszechnych urazów wymienia się też urazy mięśni zginaczy palców, naciągnięcia lub zerwania ścięgien.
Palce dłoni często też ulegają przeciążeniom mechanicznym. Nie służą im powtarzające się ruchy, na które narażone są m.in. osoby pracujące przy komputerze i używające myszki, jak również fryzjerzy, którzy wykonują te same ruchy nożyczkami.
Warto również wspomnieć o zespole cieśni nadgarstka jako jednej z przyczyn. W wyniku ucisku na nerw pośrodkowy w kanale nadgarstka pojawia się ból i drętwienie palców, a także mrowienie w palcach. Objawy nie dotyczą całej dłoni – typowy jest głównie ból kciuka i palca wskazującego oraz ból palca środkowego u ręki przy zginaniu. Jeśli chodzi natomiast o ból palca serdecznego i ból małego palca u ręki przy zginaniu, to ich przyczyną może być zespół kanału Guyona.
Zapalenia pochewek ścięgnistych
Zapalenie pochewek ścięgnistych (tendovaginitis) jest stanem zapalnym obejmującym pochewki otaczające ścięgna, m.in. dłoni i nadgarstków, co objawia się bólem, obrzękiem i ograniczeniem ruchomości. Rodzajem zapalenia pochewek ścięgnistych jest tzw. palec trzaskający znany też jako palec zatrzaskujący lub palec skoczka. Jest to zapalenie pochewek zginaczy palców, które prowadzi do przeskakiwania i zablokowania palca.
Charakterystyczne objawy towarzyszące bólowi palców
Ból w palcach przy zginaniu to coś więcej niż tylko dyskomfort związany z dolegliwościami bólowymi, może mu towarzyszyć szereg dodatkowych objawów. Rodzaj i nasilenie takich objawów często są zależne od przyczyny.
Oprócz symptomów typowo dotyczących palców mogą pojawiać się dolegliwości ogólne. Jeśli ból palców u rąk przy zginaniu pojawia się wskutek infekcji lub stanu zapalnego, występuje też gorączka. W przypadku chorób zapalnych i przewlekłych może dochodzić do utraty masy ciała oraz ogólnego osłabienia.
Sztywność poranna i ograniczona ruchomość
Sztywność palców rano oraz ograniczona ruchomość palców to niepokojące objawy, których nie można zignorować. Mogą one skazywać na chorobę zwyrodnieniową lub też na reumatoidalne zapalenie stawów. Artroza najczęściej dotyczy osób starszych. W jej przebiegu dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej.
Reumatoidalne zapalenie stawów – jak zostało wcześniej wspomniane – jest chorobą autoimmunologiczną. Wraz ze sztywnością i ograniczoną ruchomością pojawia się też obrzęk. Kolejną przyczyną podobnych objawów może być dna moczanowa, czyli schorzenie związane z odkładaniem się kryształków kwasu moczowego w stawach. Artretyzm palców oprócz bólu, opuchlizny, sztywności i zaczerwienienia objawia się też obecnością guzków dnawych.
Obrzęki i zmiany skórne
O czym mogą świadczyć opuchnięte palce rąk? Obrzęk w obrębie palców rąk występuje zarówno w przypadku chorób, jak i urazów. W sytuacji, gdy, spuchnięty palec boli przy zginaniu, można podejrzewać stan zapalny, zwichnięcie, stłuczenie, złamanie. Dodatkowo opuchlizna może wynikać z zatrzymywania płynów, co jest charakterystyczne dla chorób nerek, wątroby i tarczycy oraz problemów z krążeniem.
Jeśli chodzi o zmiany skórne, to przy chorobie zwyrodnieniowej stawów częste są guzki w obrębie stawów międzypaliczkowych dalszych (guzki Heberdena) oraz inne deformacje. Przy reumatoidalnym zapaleniu stawów pojawia się zaczerwienienie palców. Ponadto zapalenie stawów palców – głównie łuszczycowe może objawiać się zmianami skórnymi. Wraz z zaczerwienieniem stan zapalny może się też objawiać podwyższoną temperaturą w okolicy palca.
Drętwienie i mrowienie
Stosunkowo mało specyficznym objawem jest też mrowienie i drętwienie palców. Parestezje takie jak mrowienie w palcach mogą wystąpić w przebiegu zespołu cieśni nadgarstka, reumatoidalnego zapalenia stawów i zapalenia pochewki ścięgna zginacza. Co więcej, do takich objawów mogą doprowadzić urazy w obrębie nadgarstka, łokcia i barku, uszkodzenie nerwu łokciowego, zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego i neuropatia obwodowa.
Diagnostyka bólu stawów palców rąk
Nie powinno się ignorować bólu palców przy zginaniu niezależnie od okoliczności, w jakich się pojawia. Nie zawsze można szybko rozpoznać przyczynę – o ile nie ma pewności, że doszło do urazu lub dana osoba wykonuje zawód z powtarzającymi się ruchami dłoni, które powodują przeciążenia, pojawiający się np. ból palca środkowego prawej ręki przy zginaniu wymaga odpowiedniej diagnostyki.
Kiedy udać się do lekarza?
Z lekarzem trzeba się koniecznie skonsultować, gdy ból jest bardzo nasilony, gdy długo się utrzymuje, a także wtedy, gdy towarzyszą mu inne objawy – zaczerwienienie, sztywność, drętwienie, obrzęk. Pilnie po pomoc medyczną trzeba się zgłosić, gdy doszło do wybicia lub złamania palca.
Badania obrazowe i laboratoryjne
Po przeprowadzeniu wywiadu i podstawowych badań fizykalnych lekarz kieruje pacjenta na bardziej szczegółowe badania – laboratoryjne lub obrazowe. Zazwyczaj jest to morfologia, OB, CRP, a ponadto czynnik reumatoidalny i przeciwciała anty-CCP (pomocne w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów) oraz inne badania w kierunku potencjalnych przyczyn, np. boreliozy lub tocznia.
Gdy pojawia się ból stawów palców rąk, niezwykle istotne są badania obrazowe. Pozwalają one ocenić stan struktur kostnych i chrzęstnych, mięśni, ścięgien, więzadeł i tkanek miękkich dłoni. Wskazane jest wykonanie zdjęć rentgenowskich, a także USG i rezonansu magnetycznego.
Różnicowanie chorób stawów
Kluczowe jest to, aby dokonać rozróżnienia chorób stawów – czy jest to choroba zwyrodnieniowa, reumatoidalne zapalenie stawów, czy też łuszczycowe lub boreliozowe zapalenie stawów palców, gdyż każda z tych chorób wymaga innego leczenia.
Metody leczenia bólu palców przy zginaniu
Metody leczenia w dużej mierze zależą od przyczyny bólu. W niektórych przypadkach stosuje się jedynie leczenie objawowe, w innych możliwe jest również rozpoczęcie leczenia przyczynowego. Oprócz środków farmakologicznych lub zabiegów chirurgicznych wykorzystywane są różnego rodzaju terapie manualne i fizjoterapia.
Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne
Doraźnym rozwiązaniem są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Środki te można stosować doustnie, zwykle wskazane są niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ibuprofen, ketoprofen, naproksen. U niektórych osób konieczne jest zastosowanie innej terapii farmakologicznej. W ciężkich przypadkach stosuje się zastrzyki sterydowe, które skutecznie zmniejszają stan zapalny i ból.
Preparaty miejscowe – maści i żele
Świetnie sprawdzają się też żele i maści na ból stawów, które również bazują na substancjach zaliczanych do niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Leki te działają miejscowo, dzięki czemu można uniknąć potencjalnych skutków ubocznych, np. ze strony układu pokarmowego. Dodatkowo warto wypróbować maści na ból stawów o działaniu chłodzącym lub rozgrzewającym.
Fizjoterapia i rehabilitacja
W zależności od przyczyny lekarz może zlecić dodatkowo specjalistyczne zabiegi oraz ćwiczenia. W szczególności polecana jest krioterapia, magnetoterapia, jonofereza i laseroterapia. Zabiegi te pomagają m.in. redukować ból i sprzyjają poprawie ruchomości stawów. Dobre efekty mogą dać masaże, jak również ćwiczenia rozciągające i wzmacniające. Kontuzja palca może się skończyć utratą jego pełnej sprawności, aby tego uniknąć, należy poważnie podejść do procesu rehabilitacji!
Domowe sposoby łagodzenia bólu stawów
Wspomagająco warto stosować domowe sposoby łagodzenia bólu stawów. Mogą one uzupełniać leczenie farmakologiczne, a w niektórych przypadkach – tych łagodniejszych – samodzielnie zapewniają wystarczające działanie.
Okłady ciepłe i zimne
Jednym z najprostszych sposobów łagodzenia bólu i opuchlizny są chłodne okłady. Zimno redukuje stan zapalny i obrzęk. Zimne kompresy (kostki lodu owinięte w woreczek, schłodzone żelowe kompresy) to dobre rozwiązanie przy ostrych stanach zapalnych i urazach, czyli np. wtedy, gdy spuchnięty palec wskazujący boli przy zginaniu.
Alternatywą są ciepłe okłady. Termofor lub rozgrzane kompresy żelowe rozluźniają mięśnie, poprawiają krążenie oraz łagodzą ból i sztywność palców, np. przy reumatoidalnym zapaleniu stawów.
Ćwiczenia rozciągające i wzmacniające
Każda osoba, której doskwiera ból w palcach przy zginaniu, a także każda osoba, która chce się przed nim uchronić, powinna regularnie wykonywać proste ćwiczenia – rozciągające palce i nadgarstki oraz wzmacniające mięśnie dłoni:
-
rozciąganie palców – każdy palec po kolei należy delikatnie odchylić do tyłu i chwilę przytrzymać w tej pozycji
-
rozciąganie nadgarstka – wyprostowaną rękę wyciągnąć przed siebie, dłoń opuścić i drugą dłonią lekko docisnąć, wytrzymać w tej pozycji przez kilka sekund, następnie dłoń unieść do góry i drugą dłonią lekko docisnąć, wytrzymać w tej pozycji przez kilka sekund, można też wykonywać ruchy obrotowe nadgarstków
-
wzmacnianie mięśni dłoni – należy zaciskać palce na małej miękkiej piłeczce (np. wykonanej z gąbki), następnie rozluźniać
Naturalne metody przeciwbólowe
Zaleca się także stosować kąpiele z solą Epsom. Wystarczy moczyć dłonie w ciepłej kąpieli przez około 15-20 minut. Dobrze sprawdzą się też kąpiele ziołowe – z naparu lawendy, rozmarynu i rumianku. One nie tylko zmniejszają ból, ale i działają przeciwzapalnie. W bolące stawy można wcierać nalewkę bursztynową lub żywokostową.
Profilaktyka bólów stawów palców
Opisane wyżej ćwiczenia to nie jest jedyna profilaktyka, którą można praktykować. Niezwykle istotne jest dbanie o ergonomię pracy, jak i o odpowiedni odpoczynek dla dłoni. Nie można zapominać o dostarczaniu składników odżywczych ważnych dla kości i stawów.
Ergonomia pracy i odpoczynek
Najczęściej na bóle palców – głównie ból palca wskazującego przy zginaniu – narzekają osoby pracujące przy komputerze. W takim przypadku rekomendowane jest przygotowanie miejsca pracy – ważne jest nie tylko odpowiednio dopasowane biurko i krzesło, ale i wyprofilowana klawiatura i myszka. Warto kupić także specjalną podkładkę pod myszkę podtrzymującą nadgarstek.
Podczas pracy należy dbać o odpoczynek. Regularnie trzeba dawać wytchnienie dłoniom i nadgarstkom. Czas ten można wykorzystywać na ćwiczenia rozciągające i rozluźniające. Osoby, które narażone są w pracy na wykonywanie powtarzających się ruchów dłoni, powinny w miarę możliwości zmieniać pozycję lub technikę tych ruchów. Przy nasilających się bólach można wypróbować stabilizatory stawów.
Suplementacja i dieta
W codziennej diecie zaleca się wprowadzać składniki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwutleniającym. Antyoksydanty można znaleźć przede wszystkim w różnokolorowych owocach i warzywach. Pomagają one zwalczać wolne rodniki odpowiedzialne za uszkadzanie stawów.
Jeśli chodzi o działanie przeciwzapalne, to bezkonkurencyjne są kwasy Omega. Ich źródłem są tłuste ryby morskie, orzechy, nasiona i pestki. W menu nie powinno zabraknąć produktów bogatych w kolagen, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania kości i chrząstki. Są to głównie produkty z żelatyną, a także buliony, ryby ze skórą i podroby.
Dodatkowo wspomagać się można suplementacją. Na rynku dostępne są różnego rodzaju suplementy na stawy i leki na osteoporozę. O dobór odpowiedniego preparatu warto poprosić lekarza lub farmaceutę. Spośród oferty aptecznej warto zwrócić uwagę na suplementy na stawy z kolagenem, kwasem hialuronowym, chondroityną, glukozaminą, witaminą C, kurkuminą oraz na leki na osteoporozę z witaminą D, witaminą K i wapniem.
Regularna aktywność fizyczna
Codzienna aktywność fizyczna jest jednym z filarów zdrowia. Umiarkowany wysiłek fizyczny pozytywnie wpłynie na organizm, wzmocni mięśnie, a także ułatwi utrzymanie prawidłowej masy ciała. Ma to ogromne znaczenie dla zachowania wszystkich stawów w dobrej kondycji.
Gdy pojawia się ból palców u rąk przy zginaniu, należy działać! Na początek można wypróbować proste domowe sposoby, jeśli jednak to nie pomaga, należy się zgłosić do lekarza. Ból świadczyć może o poważniejszych problemach zdrowotnych, a one wymagają leczenia!
