Jakie są objawy alarmowe w chorobach płuc?

Pewnie nie raz zdarzyło Ci się zlekceważyć drobne dolegliwości, prawda? Czasem kaszel wydaje się zwykłym przeziębieniem, a lekkie zmęczenie – efektem intensywnego dnia. Ale Twoje ciało jest mądre i wysyła Ci sygnały, których nie warto ignorować, zwłaszcza gdy dotyczą Twoich płuc. Poznaj pierwsze objawy schorzeń układu oddechowego i dowiedz się, jak zmniejszyć ryzyko zachorowania.

Jakie są najczęstsze choroby płuc?

Wśród najczęściej diagnozowanych chorób płuc znajdują się te o podłożu infekcyjnym i zakaźnym, np. zapalenie płuc, gruźlica czy wciąż aktualny COVID-19. Do nieinfekcyjnych schorzeń należy astma i inne choroby alergiczne, takie jak alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych. Niestety w tej grupie znajdują się również poważne schorzenia onkologiczne, w tym nowotwory płuc i opłucnej oraz śródpiersia.

Do najczęstszych chorób płuc należą również przewlekłe niezakaźne schorzenia, z których najbardziej znana jest POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc) oraz zaburzenie oddychania w czasie snu, np. bezdech senny. [1]

Schorzenia płuc – czynniki ryzyka i częste przyczyny

Istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju chorób płuc. Na pierwszym miejscu należy wymienić dym tytoniowy, zarówno aktywne palenie, jak i narażenie na dym papierosowy osób trzecich. Do innych czynników należą: [1]

• ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza;

• otyłość i brak regularnej aktywności fizycznej;

• długotrwałe narażenie na radon, azbest, pyły i chemikalia w miejscu pracy;

• predyspozycje genetyczne; 

• częste infekcje układu oddechowego, zwłaszcza w dzieciństwie;

• niedoleczone stany zapalne dróg oddechowych;

• stany niedożywienia i niedoborów w organizmie.

Twój wewnętrzny sygnał SOS – objawy alarmujące chorób płuc

Choć niektóre choroby płuc mogą rozwijać się po cichu i bezobjawowo, Twój organizm często wysyła sygnały, że w jego wnętrzu coś się dzieje. Pamiętaj, że każde „odchylenie od normy” powinno być powodem, dla którego wnikliwiej zaczniesz obserwować swoje ciało. Na co zwracać uwagę?

Objawy pojawiające się przy zapaleniu płuc, gruźlicy i COVID-19

Jeśli podejrzewasz zapalenie płuc, zwróć szczególną uwagę na kaszel trwający ponad 3 tygodnie, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu odkrztuszanie ropnej plwociny. Może pojawić się gorączka, dreszcze i poty, a także ból w klatce piersiowej, nasilający się przy oddychaniu. [2,3] W przypadku gruźlicy alarmujący powinien być przewlekły kaszel, początkowo suchy, a z czasem wilgotny z odkrztuszaniem wydzieliny, niekiedy z domieszką krwi. Mogą wystąpić nocne poty, osłabienie i utrata masy ciała. [4] Gdy dojdzie do zakażenia COVID-19, objawy mogą być różnorodne, ale niepokojące są suchy, męczący kaszel, trudności z oddychaniem i uczucie duszności, a także przyspieszony oddech i spadek poziomu tlenu we krwi, objawiający się zmęczeniem. Nie lekceważ gorączki, dreszczy i bólów mięśniowych. [5]

Choroby nowotworowe płuc

Rak płuc często we wczesnym stadium nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważne jest zwracanie uwagi na subtelne zmiany. Alarmujące powinny być nowo pojawiający się lub nasilający kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej, a także krwioplucie czy utrzymująca się chrypka. Niepokojąca jest również nawracająca infekcja płuc. Zwróć także uwagę na nagłą utratę masy ciała, osłabienie i przewlekłe zmęczenie. [6]

POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc)

Przewlekła obturacyjna choroba płuc rozwija się latami i na początku nie daje żadnych wyraźnych objawów. Nie lekceważ przewlekłego kaszlu, często z odkrztuszaniem plwociny, oraz postępującej duszności, początkowo przy wysiłku, a z czasem także w spoczynku. Szczególnie alarmujące są świszczący oddech i uczucie ściskania w klatce piersiowej. W zaawansowanych stadiach może pojawić się zasinienie warg i objawy niewydolności serca, takie jak obrzęki wokół kostek. [7]

Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania?

Pamiętaj, że lepiej zapobiegać niż leczyć! Rzuć palenie tytoniu, a najlepiej nigdy nie sięgaj po pierwszego papierosa. To właśnie dym tytoniowy jest jedną z najczęstszych przyczyn chorób, takich jak POChP czy choroby nowotworowe. [6,7] Unikaj biernego palenia i chroń przed nim dzieci. Dbaj o regularną aktywność fizyczną, ale unikaj jej na zewnątrz, gdy jakość powietrza jest niekorzystna. Odżywiaj się zdrowo i pamiętaj o urozmaiceniu diety. Staraj się unikać kontaktu z osobami chorymi na infekcje wirusowe czy bakteryjne dróg oddechowych i dbaj o całkowite wyleczenie przeziębień, gdy dopadnie Cię infekcja. Pamiętaj o częstym wietrzeniu pomieszczeń, a jeśli masz alergię lub astmę, unikaj lub ogranicz kontakt z alergenami. Nie zapominaj o szczepieniach profilaktycznych. [1]

Artykuł na zlecenie marki Deflegmin

Źródła:

[1] Środa z Profilaktyką - Profilaktyka chorób płuc, Narodowy Fundusz Zdrowia – Dla Pacjenta: https://www.nfz-krakow.pl/gfx/nfz-krakow/userfiles/i-krzywda/ulotka_profilaktyka_chorob_pluc.pdf [Dostęp online: 24.04.2025]

[2] Mejza F., Zapalenie płuc: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/65040,zapalenie-pluc [Dostęp online: 24.04.2025]

[3] Bulanda M., Śródmiąższowe zapalenie płuc: objawy, badania i leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/303538,srodmiazszowe-zapalenie-pluc-objawy-badania-i-leczenie [Dostęp online: 24.04.2025]

[4] Bulanda M., Covidowe zapalenie płuc: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/303506,covidowe-zapalenie-pluc-przyczyny-objawy-i-leczenie [Dostęp online: 24.04.2025]

[5] Mejza F., Gruźlica: przyczyny, objawy, leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/68756,gruzlica-przyczyny-objawy-i-leczenie [Dostęp online: 24.04.2025]

[6] Kruczała M., Rak płuc - objawy, przyczyny, rodzaje, badania, leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/84436,rak-pluc-objawy-przyczyny-rodzaje-badania-leczenie [Dostęp online: 24.04.2025]

[7] Mejza F., Objawy POChP, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pochp/podstawoweinformacje/54211,objawy-pochp/ [Dostęp online: 24.04.2025]