Refluks – jak sobie z nim radzić?

Refluks żołądkowo-przełykowy to jedna z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego, która objawia się nie tylko zgagą, ale także kaszlem, chrypką czy bólem za mostkiem. Choć u wielu osób dolegliwości pojawiają się sporadycznie, u części przyjmują charakter przewlekły. Na szczęście dostępnych jest dziś wiele skutecznych metod leczenia. 

Czym jest refluks? Objawy i przyczyny

Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) to choroba, w której kwaśna treść żołądkowa cofa się do przełyku, powodując podrażnienie jego błony śluzowej [6]. Główna przyczyna to osłabienie dolnego zwieracza przełyku, który powinien zapobiegać cofaniu się treści pokarmowej [3].

Najczęstszy objaw to zgaga, czyli pieczenie za mostkiem, które może promieniować do gardła. Pojawia się także kwaśny posmak w ustach, odbijanie, a u niektórych osób ból w klatce piersiowej, który bywa mylony z dolegliwościami sercowymi. Dodatkowo refluks może wywoływać objawy pozaprzełykowe, jak chrypka, kaszel, uczucie śluzu w gardle czy napady astmy [5].

Wśród głównych przyczyn wymienia się:

• niewydolność zwieracza przełyku,
• przepuklinę rozworu przełykowego,
• zaburzoną motorykę przełyku,
• nadmierne ciśnienie w jamie brzusznej.

Metody leczenia refluksu

Zmiana stylu życia

W leczeniu refluksu podstawą zawsze powinna być zmiana codziennych nawyków. Często to właśnie one przyczyniają się do rozwoju lub zaostrzenia objawów. Wskazane jest unikanie obfitych, tłustych i pikantnych posiłków, a także rezygnacja z jedzenia tuż przed snem [2].

Pomocne bywa też podniesienie wezgłowia łóżka [1] oraz spożywanie mniejszych porcji w regularnych odstępach czasu. Oprócz tego redukcja masy ciała, aktywność fizyczna i ograniczenie używek, takich jak alkohol, kawa czy papierosy, mogą znacząco zmniejszyć dolegliwości [2].

Leczenie farmakologiczne

Gdy zmiana stylu życia nie przynosi wystarczających efektów, sięga się po leczenie farmakologiczne.

Najczęściej stosowaną grupą leków są inhibitory pompy protonowej (PPI), które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku, a tym samym zmniejszają drażnienie przełyku.

W łagodniejszych przypadkach pacjenci korzystają z preparatów zobojętniających (antacydów), które przynoszą szybką, ale krótkotrwałą ulgę. Czasem uzupełniająco wprowadza się prokinetyki, poprawiające opróżnianie żołądka i perystaltykę przełyku.

Helicid Rapid – nowość na zgagę

Wśród dostępnych bez recepty leków warto zwrócić uwagę na Helicid Rapid, obecny na rynku farmaceutycznym jako jedyny lek na refluks w Polsce, który łączy 20 mg omeprazolu (PPI) z 225 mg wodorowęglanu sodu (antacyd).

Dzięki takiemu połączeniu lek działa na dwóch poziomach:

• przynosi szybką ulgę w zgadze już w 5 minut,
• jednocześnie hamuje wydzielanie kwasu na 24 godziny.

To unikalna formuła, która łączy doraźne zobojętnienie kwasu z długofalowym działaniem terapeutycznym. Helicid Rapid nie tylko łagodzi objawy refluksu, ale również działa na jego przyczynę, dlatego sprawdza się u osób z częstymi nawrotami i potrzebą stałej kontroli objawów. Jest to lek na refluks bez recepty, przeznaczony do krótkoterminowego leczenia zgagi i refluksu u dorosłych.

Leczenie chirurgiczne

Jeśli objawy są uporczywe, nawracające i nie poddają się leczeniu zachowawczemu, rozważa się leczenie chirurgiczne.

Najczęściej stosowaną metodą jest fundoplikacja Nissena, przeprowadzana laparoskopowo. Zabieg polega na owinięciu górnej części żołądka wokół dolnego odcinka przełyku, co wzmacnia działanie dolnego zwieracza i zapobiega cofaniu się kwaśnej treści do przełyku [4]. Operacja może znacząco zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować objawy refluksu, a w wielu przypadkach umożliwia odstawienie leków.

Chirurgiczne leczenie refluksu zarezerwowane jest dla pacjentów z ciężką postacią choroby lub tych, u których występują powikłania, takie jak przełyk Barretta.

Źródła:

1. Albargouni L., Moynihan R., Clark J., Head of bed elevation to relieve gastroesophageal reflux symptoms: a systematic review, BMC Fam Pract. 2021, 19;22: 24.
2. Dağlı Ü. Kalkan I., The role of lifestyle changes in gastroesophageal reflux diseases treatment, Turk J Gastroenterol. 2017, 28(1), s. 33-S37.
3. Holloway R.H., Dent J., Pathophysiology of gastroesophageal reflux. Lower esophageal sphincter dysfunction in gastroesophageal reflux disease, Gastroenterol Clin North Am. 1990, 19(3), s. 517-535.
4. Kasugai K., Ogasawara N., Gastroesophageal Reflux Disease: Pathophysiology and New Treatment Trends, Intern Med. 2023, 63(1), s. 1–10.
5. Katz P., Kerry B. i in., ACG Clinical Guideline for the Diagnosis and Management of Gastroesophageal Reflux Disease, The American Journal of Gastroenterology 2022, 117(1), s. 27-56.
6. Zachariah R., Goo T. Lee R., Mechanism and Pathophysiology of Gastroesophageal Reflux Disease, Gastrointest Endosc Clin N Am. 2020, 30(2), s. 209-226.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.