Twój maluch ma problemy z trawieniem? Poznaj skuteczne metody na kolki niemowlęce!

Kolki niemowlęce to coś, czego obawia się każdy rodzic. Wielogodzinny płacz dziecka, którego nie da się złagodzić, to koszmar, którego woleliby uniknąć. Objawy kolki niemowlęcej są trudne do zniesienia zarówno dla cierpiącego maluszka, jak i dla bezradnego opiekuna, dla niego nawet bardziej! Czy da się w ogóle zapobiegać problemom trawiennym u niemowlaka? Jakie leki na kolki niemowlęce warto stosować?

Spis treści:

• Kolki niemowlęce – czym tak naprawdę są?
• Jak rozpoznać objawy kolek niemowlęcych?
• Jakie są skuteczne sposoby na kolki u niemowląt?
• Praktyczne porady dla rodziców, których pociechy miewają kolki niemowlęce

Kolki niemowlęce – czym tak naprawdę są?

Kolki u niemowląt są łagodnym zaburzeniem, nie są żadną jednostką chorobową. Zwykle pojawiają się około 2.-3. tygodnia życia (czasem wcześniej), po czym samoistnie ustępują około 3.-5. miesiąca życia, choć mogą się utrzymywać nieco dłużej – nawet do 9. miesiąca życia. Apogeum dolegliwości przypada zazwyczaj na 6. tydzień życia. Kolki niemowlęce nie pojawiają się u wszystkich maluszków, szacuje się, że występują u 10-40% niemowlaków. Objawy kolki niemowlęcej nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia dziecka. Należy wspomnieć, że kolki u niemowlęcia występują niezależnie od płci. Nie ma znaczenia również czas trwania ciąży, rodzaj porodu oraz sposób karmienia – kolki pojawiają się zarówno u maluszków karmionych piersią, jak i karmionych mlekiem modyfikowanym.

Jakie są przyczyny kolki u niemowlęcia? Nie da się wskazać jednej przyczyny, która wpływa na występowanie kolki niemowlęcej. Uważa się, że do ich pojawiania mogą prowadzić następujące czynniki. Przede wszystkim wskazuje się na niedojrzałość układu pokarmowego dziecka, co powoduje problemy z trawieniem niemowląt. Przyczyną może też być zaburzona mikroflora jelitowa malucha. U niektórych dzieci kolki są skutkiem nietolerancji i alergii pokarmowych, m.in. alergii na białko mleka krowiego lub nietolerancji laktozy.

Przyczyny kolki u niemowlęcia mogą być związane z nieprawidłową techniką karmienia. Podczas jedzenia maluch połyka dużo powietrza, a dostające się do jelit pęcherzyki powietrza powodują skurcz jelit i wzdęcia. Najczęstszym błędem przy karmieniu jest niewłaściwa pozycja podczas karmienia, sytuacja, gdy smoczek nie jest wypełniony mlekiem, a także zbyt łapczywe jedzenie. Czynnikami sprzyjającymi występowaniu kolki u niemowlęcia jest nadmiar bodźców zewnętrznych, stres i depresja poporodowa u matki, negatywne emocje w domu, np. napięcie między rodzicami, palenie papierosów przez mamę, nieodpowiednia dieta mamy karmiącej.

Jak rozpoznać objawy kolek niemowlęcych?

Objawy kolek niemowlęcych są raczej trudne do przeoczenia. Najbardziej charakterystycznym z nich jest nagły, napadowy, głośny płacz, który trwa nieprzerwanie od kilku minut do kilku godzin! Podczas ataku kolki niemowlęcej rodzice nie są w stanie uspokoić dziecka. Zaobserwować można również mocne zaczerwienienie twarzy dziecka. Jego brzuszek jest napięty, twardy i wzdęty, dziecko na przemian prostuje i kurczy nóżki, zaciska dłonie w piąstki, pręży się. Zwykle w trakcie napadu kolki dziecko wydala duże ilości gazów, czasem mu się ulewa lub wydala niewielką ilość stolca, co jednak nie przynosi mu ulgi. Najczęściej objawy kolki niemowlęcej pojawiają się w godzinach popołudniowych i wieczornych. Atak kolki u niemowląt rozpoczyna się zawsze nagle i bez konkretnej przyczyny.

Charakterystyczne jest też to, że objawy kolek niemowlęcych utrzymują się przynajmniej przez 3 godziny w ciągu doby (łącznie przez trzy godziny, niekoniecznie jednorazowo), pojawiają się przynajmniej 3 razy w tygodniu i występują przynajmniej przez 3 tygodnie. Co ciekawe, poza tymi epizodami dziecko rozwija się prawidłowo, jest pogodne, chętnie je, przybiera na wadze. Na koniec trzeba dodać, że nasilone ulewanie, biegunka z widocznymi śladami krwi, wymioty, gorączka, spadek przyrostu masy ciała, drgawki i inne zaburzenia neurologiczne to nie są objawy kolek niemowlęcych. Jeśli się pojawią, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza! Maluch może bowiem cierpieć na poważne schorzenia, które wymagają specjalistycznego leczenia.

Jakie są skuteczne sposoby na kolki u niemowląt?

Trudno mówić o leczeniu kolki niemowlęcej, biorąc pod uwagę, że nie jest ona jednostką chorobową ani stanem patologicznym. Niemniej jednak widoczne cierpienie dziecka zmusza rodziców do szukania rozwiązań, które pomogą złagodzić jego dyskomfort. Polecane przez bardziej doświadczone mamy i ojców sposoby na kolki niemowlęce zwykle obejmują masaże, ciepłe okłady oraz preparaty zawierające m.in. simetykon lub dimetykon, a także probiotyki. Jeśli stwierdzono u dziecka nietolerancję laktozy, pomocne będzie podawanie enzymu laktazy.

Najlepsze metody na kolki niemowlęce to zabiegi związane z bliskością rodzica. Zaleca się nosić maluszka na rękach lub w chuście najlepiej na gołe ciało (zawsze tak, aby jego główka znajdowała się wyżej niż jego ciało) i delikatnie kołysać. Można także położyć dziecko na swoim brzuchu i głaskać po plecach. Ciepły dotyk i bezpośredni kontakt skóra ze skórą działają na dziecko kojąco i uspokajająco. Dobre efekty może przynieść masaż brzuszka, należy go wykonywać przez około 10 minut, robiąc delikatne okrężne ruchy zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Jako sprawdzone sposoby na kolki niemowlęce wymienia się też ciepłe okłady. Ciepła pieluszka lub termofor położone na brzuszek będą działać rozluźniająco i złagodzą dolegliwości bólowe. Alternatywą dla ciepłych kompresów jest kąpiel w ciepłej wodzie, rekomendowana jest zwłaszcza kąpiel w wiaderku. Pomocne dla lepszej pracy jelit mogą być ćwiczenia nóżkami, wystarczy położyć maluszka na pleckach i naprzemiennie podkurczać i prostować jego nóżki. Ponadto jak najczęściej należy go układać na brzuszku, by ułatwić wydalanie gazów. Równocześnie trzeba dbać o spokój maluszka, należy ograniczyć ekspozycję na drażniące bodźce – hałas, ostre światło, intensywne zapachy, nadmierny ruch i dużą ilość osób wokół. Zaleca się włączyć cichą, relaksującą muzykę lub tzw. biały szum, przygasić światło lub zasłonić zasłony.

Co można stosować na problemy z trawieniem niemowląt? Jeśli chodzi o dostępne w aptekach leki na kolki niemowlęce, to rodzice chętnie sięgają po preparaty z simetykonem lub dimetykonem, które rozluźniają jelita i łagodzą wzdęcia. Lekarze często polecają też probiotyki, a dokładniej szczep bakterii Lactobacillus reuteri, który może zmniejszać objawy kolki niemowlęcej i Lactobacillus rhamnosus GG (np. Dicoflor krople), który wspiera mikrobiom jelitowy. Przed zastosowaniem preparatów aptecznych warto najpierw skonsultować się z lekarzem, położną lub doradcą laktacyjnym. Nie wszystkie sposoby zadziałają w przypadku każdego dziecka, rodzice muszą bacznie obserwować, jak maluch reaguje na stosowane metody na kolki niemowlęce.

Praktyczne porady dla rodziców, których pociechy miewają kolki niemowlęce

Choć kolki u niemowląt ustępują samoistnie zwykle do 3.-5. miesiąca życia, to dla rodziców czas ten jest prawdziwym horrorem. Mimo że tak to wcale nie wygląda, to kolki niemowlęce nie są groźne dla dziecka. Sposób, w jaki się objawiają, powoduje jednak u rodziców frustrację i poczucie winy, że nie są w stanie pomóc cierpiącemu dziecku. Ich bezradność rodzi stres i napięcie, nierzadko agresję, a to jedynie pogarsza sytuację. Nerwowość rodziców może nasilać ataki kolki niemowlęcej.

Trudno tak niewzruszenie słuchać, jak dziecko płacze i krzyczy przez kilka godzin, jednak trzeba pamiętać, że od postawy rodziców naprawdę wiele zależy. Muszą oni dbać o swoją kondycję psychiczną i często sobie powtarzać, że kolki nie trwają wiecznie i niedługo miną. Pomocne może być naprzemienne zajmowanie się dzieckiem, gdy dają o sobie znać objawy kolki niemowlęcej. Ważne jest też to, aby rodzice nie obwiniali siebie samych i siebie nawzajem za to, że dziecko zmaga się z kolką.

Ponadto zaleca się wprowadzić kilka działań profilaktycznych, które pozwolą zmniejszyć ryzyko wystąpienia kolki u niemowlęcia. Przede wszystkim trzeba zwracać uwagę na prawidłową technikę karmienia – zarówno w przypadku karmienia piersią, jak i butelką. Zaleca się karmić dziecko od razu po przebudzeniu, zanim zacznie płakać, w ten sposób można zmniejszyć ilość połykanego powietrza. Dobre efekty daje stosowanie antykolkowych butelek i smoczków. Należy pilnować, aby po karmieniu dziecku się odbiło. Rodzice powinni utrzymywać także stałe pory karmienia, drzemek i spacerów. Mama karmiąca piersią może dodatkowo wyeliminować z diety pokarmy uznawane za silnie alergizujące (np. orzechy, pszenica, nabiał, soja, jajka), ostre przyprawy i ciężkostrawne dania. Natomiast u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym konieczna może być zmiana mieszanki.

Rodzice, którzy na własnej skórze nie przekonali się, czym są kolki niemowlęce, nigdy nie zrozumieją, o czym mówią ci, którzy wszelkimi sposobami walczyli z atakami kolki u swoich dzieci. Co można poradzić rodzicom, którzy właśnie przechodzą przez koszmar kolek? Muszą oni zachować spokój, zagryźć zęby i wytrzymać, aż kolki u niemowlęcia miną!

Autor wpisu: Ewa Krulicka, i-Apteka.pl Blogerka z wieloletnim doświadczeniem, z wykształcenia magister kulturoznawstwa. Redaktor bloga jestemmama.pl. Zainteresowania: zdrowie, uroda, naturalne metody leczenia.