Jak podawać leki na gorączkę dziecku?
21.01.2025Twoje dziecko ma gorączkę? Nie panikuj! Nie zawsze oznacza ona, że dzieje się coś złego. Co więcej, w wielu przypadkach wcale nie są potrzebne leki przeciwgorączkowe, wystarczy monitorować stan dziecka, dbać o jego odpoczynek, a przede wszystkim trzeba go nawadniać! A w jaki sytuacjach leki na gorączkę dla dzieci są niezbędne?
Spis treści:
- Kiedy zbijać gorączkę u dziecka?
- Najpopularniejsze leki przeciwgorączkowe
- Prawidłowe dawkowanie leków
- Formy podawania leków
- Metody wspomagające leczenie
Kiedy zbijać gorączkę u dziecka?
Już na samym początku trzeba wyjaśnić, czym jest gorączka. Jest to stan podwyższonej temperatury ciała, która przekracza 38st. Celsjusza (przy temperaturze powyżej 39st. C mówimy o wysokiej gorączce). Temperatura ciała między 37 a 38st. C określana jest jako stan podgorączkowy. Warto zapamiętać, że wzrost temperatury ciała jest jednym z mechanizmów obronnych organizmu – dla układu odpornościowego jest sygnałem do walki z zagrożeniem. Oznacza to, że nie w każdym przypadku trzeba ją szybko zbijać. W takim razie, kiedy podać dziecku lek przeciwgorączkowy?
Bezpieczna temperatura
Uznaje się, że prawidłowa temperatura ciała wynosi 36,6st. C. Trzeba jednak podkreślić, że jest to wartość umowna. U niektórych osób może być nieco niższa, u pozostałych nieco wyższa. Ponadto mierzona w różnych miejscach (np. pod pachą, w ustach, w odbycie) może mieć trochę inne wartości. Naturalne jest także to, że temperatura waha się w ciągu doby – niższa jest rano, wyższa wieczorem (trzeba to uwzględnić, monitorując gorączkę u dziecka).
Kiedy podać dziecku lek przeciwgorączkowy, a kiedy wystarczą metody niefarmakologiczne? Zasadniczo temperatura ciała, która nie przekracza 38st. C jest uważana za niegroźną. Nawet nieco wyższa niż ta nie wymaga leczenia, o ile ogólny stan dziecka jest dobry. Jeśli dziecko jest osłabione, trzeba podać leki. Leki na gorączkę dla dzieci są koniecznością zawsze, gdy temperatura przekracza 39st. C! Z wysoką gorączką nie ma żartów, gdy przekroczy 40st. C stanowi realne zagrożenie – może doprowadzić do nieodwracanych uszkodzeń mózgu, w skrajnych przypadkach do śmierci.
Niepokojące objawy
Stan podgorączkowy i niewysoką gorączkę dzieci często znoszą dobrze, zachowują się normalnie, chętnie jedzą, piją i się bawią. Jedynym objawem podwyższonej temperatury ciała jest rozgrzane czoło i kark. Są jednak sytuacje, gdy już niewielkiej gorączce towarzyszy płacz, apatia, rozdrażnienie, zaczerwienienie i lepkość skóry. Takie symptomy w połączeniu z gorączką powyżej 38st. C są wskazaniem do podania leków.
Natomiast w przypadku, gdy u dziecka pojawią się silne, krwistoczerwone rumieńce na policzkach, szkliste oczy, nudności, wymioty, problemy z oddychaniem, drgawki, zmiana zachowania, ponadto dziecko odmawia jedzenia i picia, bądź też jego stan gwałtownie się pogarsza i ma zaburzenia świadomości, należy natychmiastowo zgłosić się po pomoc medyczną! Do lekarza trzeba się również niezwłocznie udać, gdy gorączka dotyczy niemowlaka poniżej 3. miesiąca życia.
Pomiar temperatury
W aptekach można kupić różnego rodzaju termometry, np. bezrtęciowe, elektroniczne lub bezdotykowe. Większość termometrów pozwala na wykonanie pomiaru w ustach, pod pachą i w odbycie. Najnowocześniejsze termometry bezdotykowe działające na podczerwień umożliwiają pomiar na czole lub w uchu. Niezależnie od tego, jakie urządzenie posiadamy, trzeba pamiętać o zachowaniu kilku zasad, aby pomiary temperatury były wiarygodne.
Podczas monitorowania gorączki należy mierzyć temperaturę ciała jednym termometrem i trzymać się jednej metody pomiaru. Jak już wcześniej zostało wspomniane, w zależności od miejsca pomiaru wartości temperatury mogą się różnić. Warto wiedzieć, że w przypadku niemowląt oraz dzieci do 2. roku życia preferowaną metodą jest metoda rektalna (pomiar w odbycie). U małych dzieci nie powinno się mierzyć temperatury w ustach! Dobrą alternatywą jest pomiar bezdotykowy, jednak trzeba go przeprowadzać ściśle z zaleceniami producenta urządzenia, aby uniknąć niedokładnych wyników.
Najpopularniejsze leki przeciwgorączkowe
Leki przeciwbólowe to szeroka grupa leków, do której należą bardzo zróżnicowane substancje lecznicze. Jeśli jednak chodzi o leki na gorączkę dla dzieci, najpopularniejszy jest paracetamol oraz ibuprofen. Przy okazji trzeba przestrzec przed stosowaniem kwasu acetylosalicylowego (aspiryna) u dzieci poniżej 12. roku życia ze względu na ryzyko poważnych skutków ubocznych!
Paracetamol – zasady stosowania
Paracetamol to lek o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwbólowym. Jest lekiem pierwszego wyboru w przypadku gorączki u dzieci, gdyż nadaje się do stosowania w każdym wieku. W aptekach można dostać m.in. syropy i czopki z paracetamolem.
Ibuprofen – wskazania i dawkowanie
Ibuprofen to lek o działaniu przeciwgorączkowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym (należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych). Nie można go podawać noworodkom i niemowlętom poniżej 3. miesiąca życia. Podobnie jak paracetamol również ibuprofen można spotkać w postaci m.in. syropów i czopków.
Różnice między lekami
Główną różnicę między paracetamolem a ibuprofenem stanowi to, że ibuprofen działa również przeciwzapalnie, a paracetamol nie. Ponadto tym, co odróżnia te dwie substancje lecznicze, jest to, że paracetamol można stosować już od pierwszych dni życia, zaś ibuprofen dopiero u niemowląt powyżej 3. miesiąca życia!
Prawidłowe dawkowanie leków
Leki przeciwbólowe muszą być stosowane zgodnie z zaleceniami, w przypadku niemowlaków zawsze przed podaniem leku najlepiej się skonsultować z lekarzem. Prawidłowe dawkowanie jest istotne nie tylko ze względu na uzyskanie skutecznego działania leczniczego, ale i uniknięcie potencjalnych działań niepożądanych! Wszystkie niezbędne informacje dotyczące danego leku można znaleźć w ulotce, należy ją dokładnie przeczytać przed użyciem!
Dawkowanie według wagi dziecka
Jak podawać leki przeciwgorączkowe dziecku? Należy przestrzegać zaleceń dotyczących dawkowania, a polegają one na tym, że dawki ustala się na podstawie masy ciała. Tak samo postępuje się w przypadku paracetamolu, jak i ibuprofenu. Jak zatem wygląda dawkowanie paracetamolu u dzieci? Dawka jednorazowa wynosi 10-15mg na kilogram masy ciała. Natomiast dawkowanie ibuprofenu u dzieci w przypadku dawki jednorazowej wynosi 5-10mg na kilogram masy ciała.
Odstępy między dawkami
Nie tylko wysokość dawki jednorazowej jest ważna, ale także odstępy między kolejnymi dawkami. Co ile można podać syrop na gorączkę? Leki z ibuprofenem można podawać co 6-8 godzin, a leki z paracetamolem – co 4-6 godzin. Należy dodać, że w przypadku wysokiej gorączki lub sytuacji, gdy stan dziecka pogarsza się na długo zanim może zostać podana kolejna dawka leku, możliwe jest naprzemienne podawanie paracetamolu i ibuprofenu. Trzeba to jednak najpierw omówić z lekarzem.
Jak zbić gorączkę u dziecka, stosując na przemian ibuprofen z paracetamolem? Należy podawać odpowiednio odmierzoną dawkę leku co 4 godziny na zmianę lek z paracetamolem i lek z ibuprofenem. Takie dawkowanie pozwala utrzymać ciągłość leczenia przeciwgorączkowego, jednocześnie pozwala uniknąć przedawkowania tych substancji czynnych. Oczywiście stosując taki schemat dawkowania, należy zachować ostrożność!
Maksymalne dawki dobowe
Maksymalna dawka dobowa ibuprofenu wynosi – 20-30mg na kilogram masy ciała, zaś paracetamolu – 90mg na kilogram masy ciała. Jeszcze jedna ważna kwestia, jak długo można podawać leki przeciwgorączkowe dziecku! Czas leczenia jest ograniczony, każdy lek o działaniu przeciwbólowym może być bezpiecznie stosowany tylko przez określony czas. Im dłużej lek jest stosowany, tym większe ryzyko wystąpienia poważnych skutków ubocznych. Jak długo można podawać paracetamol dziecku? Zarówno paracetamol, jak i ibuprofen bez konsultacji z lekarzem można stosować 3 dni. Jeśli gorączka nie spada mimo podawania leków lub utrzymuje się dłużej niż 3 dni, należy koniecznie zgłosić się do lekarza.
Formy podawania leków
Jak podawać leki na gorączkę dziecku? Leki na gorączkę dla dzieci można znaleźć pod różnymi postaciami. Są dostępne jako syropy, czopki, preparaty do rozpuszczania w wodzie oraz zwykłe tabletki i kapsułki. Przy czym te ostatnie można podawać dopiero dzieciom powyżej 6. roku życia, które są w stanie je połykać. Należy także przypomnieć, że dana substancja czynna może być dostępna na rynku pod różnymi nazwami handlowymi, dlatego przed zastosowaniem preparatu trzeba się upewnić, co jest w jego składzie.
Syropy dla dzieci
To chyba jedna z najczęściej wybieranych postaci leków przeciwgorączkowych dla najmłodszych. Do wyboru są syropy i zawiesiny zarówno z ibuprofenem, jak i paracetamolem (np. Apap dla dzieci Forte, Calpol 6 Plus). Płynna forma umożliwia precyzyjne odmierzanie dawek. Dołączone do opakowania miarki lub strzykawki pozwalają na bezproblemowe podawanie leku dzieciom.
Czopki przeciwgorączkowe
W przypadku dzieci chętnie wybierane są także czopki doodbytnicze (np. Efferalgan czopki). Zapewniają one szybki efekt, doskonale sprawdzają się, gdy gorączce towarzyszą wymioty i dziecko od razu zwraca podane mu leki doustne.
Tabletki rozpuszczalne
Wraz z wiekiem jest coraz więcej możliwości, jak podawać dziecku lek przeciwgorączkowy. Oprócz syropów i czopków dobrym rozwiązaniem są również preparaty do rozpuszczania, np. tabletki lub proszek (m.in. saszetki Apap Junior).
Metody wspomagające leczenie
Leki przeciwgorączkowe to nie jest jedyny sposób na to, jak zbić gorączkę u dziecka. Są różne metody niefarmakologiczne, które warto stosować jako wsparcie dla leczenia farmakologicznego. A gdy malec ma jedynie stan podgorączkowy, samodzielnie pomogą zadbać o komfort dziecka.
Odpowiednie nawodnienie
Najistotniejszą rzeczą w przypadku gorączki u dziecka jest prawidłowe nawodnienie. Dlaczego to takie ważne? Podwyższona temperatura ciała to czynnik zwiększający ryzyko odwodnienia, które wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Należy podkreślić, że u dziecka do odwodnienia może dojść znacznie szybciej niż u osoby dorosłej.
Jak zadbać o nawodnienie organizmu dziecka? Należy zwiększyć podaż wody. To ona powinna stanowić zdecydowaną większość wszystkich płynów. Ponadto można podawać dziecku rozcieńczone soki lub herbatki, a także ziołowe napary. Można również sięgać po płyny nawadniające i elektrolity. W przypadku niemowląt, które karmione są naturalnie, trzeba częściej przystawiać je do piersi.
Ochładzanie organizmu
Podczas gorączki warto także schładzać rozgrzane ciało dziecko, jednak nie można tego robić gwałtownie. Proces ten powinien być stopniowy. Nagłe obniżenie temperatury ciała malucha za pomocą zimnej wody może wywołać szok termiczny. Jak zatem bezpiecznie schładzać dziecko? Można stosować chłodne kompresy, należy je kłaść np. na czoło i kark. Można również przygotować kąpiel, przy czym temperatura wody powinna być niższa zaledwie o 1-2 stopnie niż temperatura ciała dziecka. Dodatkowo należy nieco zmniejszyć temperaturę powietrza w pokoju, w którym maluch przebywa, nie powinno się też zbyt grubo go ubierać.
Domowe sposoby
Gdy dziecko ma gorączkę lub stan podgorączkowy, trzeba monitorować jego stan i regularnie mierzyć temperaturę. W ten sposób można łatwo zaobserwować, czy jego stan się pogarsza, lub czy gorączka wzrasta, tym samym można szybko zareagować.
Gorączka to jeden z najczęściej występujących objawów u dzieci, może być związana z infekcją lub z ząbkowaniem, często pojawia się też bez żadnej przyczyny. Ze względu na częstotliwość jej występowania rodzice powinni wiedzieć, jak postępować. Pojawienie się u dziecka gorączki po raz pierwszy może wywołać u rodziców panikę, jednak w takiej sytuacji należy zachować spokój i jak najszybciej zgłosić się do lekarza!
