Ból z tyłu pleców na wysokości żeber – co oznacza?

mgr farm. Katarzyna Borowiec

Ból nie jest objawem specyficznym dla konkretnego schorzenia. Z tego też powodu ból z tyłu pleców na wysokości żeber może oznaczać przeróżne choroby dotyczące zarówno kręgosłupa, jak i narządów znajdujących się w klatce piersiowej i jamie brzusznej. Do jakiego lekarza należy się zgłosić, gdy pojawi się ból z tyłu pleców na wysokości żeber? Jak można łagodzić tę dolegliwość?

Spis treści:

• Ból z tyłu pleców na wysokości żeber – najczęstsze przyczyny
• Neuralgia międzyżebrowa – nerwoból jako przyczyna dolegliwości
• Ból pleców na wysokości żeber po prawej i lewej stronie
• Ból pleców przy oddychaniu i kaszlu
• Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa piersiowego
• Diagnostyka bólu pleców na wysokości żeber
• Leczenie i łagodzenie bólu pleców na wysokości żeber

Ból z tyłu pleców na wysokości żeber – najczęstsze przyczyny 

Co może oznaczać ból z tyłu pleców na wysokości żeber? Ten objaw może mieć wiele przyczyn – łagodniejszych lub poważniejszych. Ból może być objawem choroby, czasem jest związany z urazem. Jednym z najczęstszych powodów bólu pleców na wysokości żeber są problemy mięśniowo-szkieletowe. 

Urazy mechaniczne – stłuczenia i złamania żeber 

Jednym z najczęstszych powodów, dla których pojawia się ból z tyłu pleców na wysokości żeber, są urazy żeber. Podczas upadku, uderzenia lub innego rodzaju wypadku może dochodzić do stłuczeń i złamań żeber, wskutek czego pojawia się dyskomfort i silny ból. W zależności od stopnia urazu ból żeber z tyłu nasila się przy podnoszeniu rąk lub podnoszeniu przedmiotów, przy zmianie pozycji czy nawet przy oddychaniu. 

Przeciążenie mięśni międzyżebrowych 

Bóle w plecach między łopatkami są również wynikiem przeciążenia lub uszkodzenia mięśni międzyżebrowych. Dolegliwości bólowe nasilają się np. przy kichaniu i głębokim oddychaniu. Wraz z bólem odczuwana jest tkliwość w miejscu, gdzie mięśnie są uszkodzone. Przyczyną przeciążenia mięśni międzyżebrowych są m.in. urazy mechaniczne lub nadmierny wysiłek. 

Problemy z kręgosłupem piersiowym 

Bóle kręgosłupa w odcinku piersiowym odczuwane są jako ból w plecach między łopatkami lub ból pleców promieniujący do żeber. Odcinek piersiowy jest narażony na różnego rodzaju urazy, częściej jednak przyczyną problemów są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa – tzw. spondyloza piersiowa, dyskopatie, stenoza otworów międzykręgowych lub stenoza kanału kręgowego z uciskiem rdzenia kręgowego. Do rozwoju tych schorzeń może dochodzić np. w wyniku wad postawy, przeciążeń, urazów mechanicznych lub mikrourazów. 

Neuralgia międzyżebrowa – nerwoból jako przyczyna dolegliwości 

Neuralgia międzyżebrowa jest stanem, który objawia się ostrym, przeszywającym bólem w okolicy klatki piersiowej. Jego przyczyną jest uszkodzenie, podrażnienie, przeciążenie lub nieprawidłowe funkcjonowanie nerwów międzyżebrowych. 

Czym jest neuralgia międzyżebrowa? 

Nerwoból międzyżebrowy to inna nazwa neuralgii międzyżebrowej. Podrażnienie lub uszkodzenie nerwów międzyżebrowych wywołuje silny i nagły ból, który nasila się podczas kichania, kaszlu lub głębokiego oddychania. Jest to dość charakterystyczny rodzaj dyskomfortu, zazwyczaj pojawia się jednostronnie, rzadziej po obu stronach. Ból zlokalizowany jest wzdłuż nerwów międzyżebrowych. 

Objawy nerwobólu żebrowego 

Ból między żebrami z tyłu związany z neuralgią międzyżebrową to ból pojawiający się nagle w okolicy klatki piersiowej. Jest silny, ostry, piekący, przeszywający, ściskający. Przy kaszlu, kichaniu, śmiechu i głębokim oddychaniu dodatkowo się zaostrza. Bólowi mogą towarzyszyć takie objawy jak mrowienie, kłucie, drętwienie, pieczenie, swędzenie w obszarze klatki piersiowej. Czasem też pojawia się uczucie nieprawidłowego odczuwania temperatury. Dodatkowo ruchomość ramion i pleców może być ograniczona. 

Czynniki wywołujące nerwoból 

Przyczyny bólu pleców na wysokości żeber, które mogą powodować nerwoból międzyżebrowy, to m.in. urazy mechaniczne, zapalenie nerwów, choroby (np. reumatoidalne zapalenie stawów, półpasiec, cukrzyca, borelioza, choroba nowotworowa). Do uszkodzenia nerwów może dojść podczas operacji w obrębie klatki piersiowej, a nawet wskutek długotrwałego kaszlu oraz przewlekłego stresu. U kobiet do ucisku na nerwy może dochodzić podczas ciąży.

Ból pleców na wysokości żeber po prawej i lewej stronie 

Ból z tyłu pleców na wysokości żeber może objawiać się obustronnie lub jednostronnie. Dodatkowo może promieniować z pleców do innych części ciała lub na odwrót. Jakie mogą być przyczyny bólu pleców na wysokości żeber po prawej lub po lewej stronie? 

Ból po prawej stronie – co może oznaczać? 

Co może oznaczać ból pleców po prawej stronie na wysokości żeber? Ten rodzaj bólu może wynikać z neuralgii międzyżebrowej lub problemów z kręgosłupem. Ból pleców po prawej stronie na wysokości żeber to może być również objaw chorób narządów wewnętrznych. Ból może promieniować do pleców z organów leżących w klatce piersiowej i w jamie brzusznej, może wynikać np. z: 

• zapalenia nerek i dróg moczowych

• kamicy nerkowej

• zapalenia trzustki

• chorób żołądka i wątroby

• zapalenia pęcherzyka żółciowego

• kamicy żółciowej

Ból po lewej stronie – problemy z sercem czy płucami? 

Z jakimi przyczynami może być związany ból pleców po lewej stronie na wysokości żeber? Wprawdzie po lewej stronie ból także może mieć źródło m.in. w problemach z układem mięśniowo-szkieletowym lub chorobach nerek, jednak trzeba zwrócić uwagę, że ból pleców po lewej stronie na wysokości żeber często jest objawem poważnych problemów z sercem lub z płucami. 

Jeśli chodzi o serce, to ból może świadczyć np. o chorobie wieńcowej lub zapaleniu osierdzia. Nagły, silny ból po lewej stronie promieniujący do klatki piersiowej może sygnalizować zawał serca. Co do przyczyny bólu pleców na wysokości żeber wynikającej z chorób płuc, to należy wspomnieć m.in. o zapaleniu płuc, zapaleniu opłucnej i nowotworach. Dodać warto, że choć często taki ból pojawia się po lewej stronie, może też być zlokalizowany po prawej stronie lub na środku pleców. 

Kiedy ból może sygnalizować problemy z narządami wewnętrznymi? 

Zazwyczaj na problemy z narządami wewnętrznymi wskazują różnego rodzaju objawy towarzyszące. Przy problemach: z układem moczowym zwykle pojawia się częstomocz, parcie na mocz, z układem pokarmowym – dolegliwości żołądkowo-jelitowe, z układem oddechowym – trudności z oddychaniem, kaszel, z układem sercowo-naczyniowym – ucisk w klatce piersiowej.

Ból pleców przy oddychaniu i kaszlu 

Jak już wcześniej zostało wspomniane, ból w plecach między łopatkami może oznaczać, że dzieje się coś złego z płucami, choć warto przypomnieć, że ból w neuralgii międzyżebrowej także nasila się podczas kaszlu, kichania, a nawet głębokiego wdechu. Skupmy się jednak na tym, jakie choroby płuc i układu oddechowego mogą powodować bóle w plecach między łopatkami. 

Zapalenie opłucnej jako przyczyna bólu 

Do zapalenia opłucnej (błony surowiczej otaczającej płuca) może dojść w wyniku infekcji bakteryjnej lub wirusowej, rzadziej jego przyczyną są nowotwory, choroby autoimmunologiczne lub zatorowość płucna. Jeśli chodzi o objawy, to typowy jest ból w plecach między łopatkami. To ból ostry, kłujący, przeszywający, nasilający się przy wdechu, kaszlu i ruchu. Wraz z nim pojawia się przyspieszony oddech, duszności, suchy kaszel, gorączka. 

Infekcje dróg oddechowych 

Ból kręgosłupa na wysokości płuc występuje w przebiegu infekcji dróg oddechowych. Zazwyczaj ma związek z mechanicznym obciążeniem mięśni oddechowych podczas silnego lub przewlekłego kaszlu. Czynnikiem może być też stan zapalny rozwijający się np. podczas zapalenia płuc lub oskrzeli, który może objawiać się bólem pleców. 

Problemy z płucami wymagające diagnostyki 

Jeśli ból nasila się podczas oddychania i kaszlu, w dodatku odczuwane są duszności i trudności w oddychaniu, silny kaszel z odkrztuszaniem plwociny lub krwi, gorączka, to mogą być sygnały, że organizm zmaga się z poważniejszą chorobą. Należy się zgłosić do lekarza, aby rozpocząć diagnostykę. Zapalenie płuc, zapalenie opłucnej, odma opłucnowa, zatorowość płucna, nowotwór płuc – to stany, które wymagają specjalistycznego leczenia.

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa piersiowego 

Ból kręgosłupa piersiowego wywoływany jest zmianami zwyrodnieniowymi odcinka piersiowego. W tym przypadku często jest to ból pleców promieniujący do żeber, klatki piersiowej i kończyn. Wśród objawów wymienia się ograniczoną ruchomość i sztywność kręgosłupa, a także osłabienie mięśni, drętwienie i mrowienie. Zwykle zmiany zwyrodnieniowe są związane ze starzeniem się organizmu, jednak do ich rozwoju może też dochodzić wskutek urazów, przeciążeń kręgosłupa lub wad postawy. 

Dyskopatia odcinka piersiowego 

Dyskopatia odcinka piersiowego kręgosłupa to po prostu zwyrodnienie krążków międzykręgowych odcinka piersiowego, wskutek czego pojawia się ból na plecach między łopatkami nasilający się przy ruchach tułowia, a także trudności w wykonywaniu skłonów i skrętów, napięcie w obrębie odcinka piersiowego, czasem objawy neurologiczne. Zdarza się, że objawy dyskopatii odcinka piersiowego przypominają objawy występujące w przebiegu schorzeń serca, płuc, żołądka i jelit, co może utrudniać diagnostykę. 

Jako przyczyny dyskopatii wymienia się urazy i upadki, przeciążenia kręgosłupa wynikające z podnoszenia ciężkich rzeczy, intensywnych treningów lub wytężonej pracy fizycznej, siedzący tryb życia i praca w jednej pozycji, mikrourazy związane z powtarzającymi się drobnymi urazami kręgosłupa. Dyskopatia u wielu osób rozwija się w wyniku naturalnych procesów starzenia się organizmu. 

Skolioza i nieprawidłowa postawa 

Skolioza to boczne skrzywienie kręgosłupa. Jej typowym objawem jest deformacja kręgosłupa najczęściej w odcinku piersiowym. Oprócz postępujących zniekształceń charakterystyczny jest ból kręgosłupa piersiowego. Jest on skutkiem ucisku na nerwy, mięśnie, stawy i narządy wewnętrzne. Skolioza jest poważnym schorzeniem kręgosłupa, może być wrodzona lub nabyta. 

Pod pojęciem nieprawidłowej postawy kryje się niewłaściwe ułożenie ciała – garbienie się, zapadnięte ramiona, nierówne barki i wysunięta głowa. Najczęściej dotyczy to osób prowadzących siedzący tryb życia, związane jest z brakiem aktywności fizycznej, nawykiem przyjmowania nieprawidłowej pozycji podczas stania i siedzenia, noszeniem nieodpowiednich butów. 

Należy pamiętać, że skolioza może powodować nieprawidłową postawę, ale nie u każdego nieprawidłowa postawa jest związana ze skoliozą. Natomiast w obu przypadkach kręgosłup jest przeciążony, a mięśnie napięte, co może powodować przewlekły lub ostry ból kręgosłupa piersiowego, który może promieniować do żeber, ramion i klatki piersiowej. 

Choroba Scheuermanna u młodych 

W przypadku młodzieży bóle kręgosłupa w odcinku piersiowym mogą być objawem choroby Scheuermanna, czyli młodzieńczej kifozy. Jest to schorzenie, które objawia się nadmiernym wygięciem kręgosłupa w odcinku piersiowym lub lędźwiowym, w wyniku czego powstaje garb. 

Dochodzi też do zniekształcenia sylwetki, np. wysunięcia barków i głowy do przodu. Towarzyszy temu ból pleców nasilający się przy długotrwałym siedzeniu lub staniu oraz ograniczenie ruchomości kręgosłupa. Typowe jest to, że młodzieńcza kifoza zazwyczaj występuje w okresie dojrzewania – głównie u chłopców w wieku od 13. do 18. roku życia.

Diagnostyka bólu pleców na wysokości żeber 

Zarówno przewlekły, jak i ostry ból pleców między łopatkami wymaga konsultacji z lekarzem. Konieczne jest przeprowadzenie różnych badań, aby móc zidentyfikować przyczynę, a następnie rozpocząć skuteczne leczenie. 

Kiedy udać się do lekarza? 

Na wizytę u lekarza zaleca się udać zawsze, gdy ból utrzymuje się przez dłuższy czas lub jest na tyle nasilony, że utrudnia normalne funkcjonowanie. Na początek zaleca się zgłosić do lekarza podstawowej opieki lekarskiej. Na podstawie wywiadu i badania fizykalnego zleci bardziej szczegółowe badania, a także skieruje do odpowiedniego specjalisty, np. ortopedy, neurologa, kardiologa. 

Jakie badania może zlecić lekarz? 

W diagnostyce bólu pleców na wysokości żeber najwartościowsze są badania obrazowe – RTG, TK, MRI, USG. Dostarczają one nie tylko sporo informacji dotyczących kondycji kręgosłupa, ale i narządów wewnętrznych. Dodatkowo przydatna może być morfologia i inne badania laboratoryjne, kolonoskopia, gastroskopia, elektromiografia i EKG. 

Objawy alarmowe wymagające pilnej konsultacji 

Pilnej pomocy medycznej wymagają osoby, u których silny ból pleców na wysokości żeber pojawia się po lewej stronie, promieniuje do ręki oraz szczęki, towarzyszą mu duszności, ucisk w klatce piersiowej i zaburzenia rytmu serca. Takie objawy najczęściej wskazują na zawał serca. Jeśli się pojawią, zaleca się jak najszybciej zadzwonić po pogotowie.

Leczenie i łagodzenie bólu pleców na wysokości żeber 

Jak wygląda leczenie bólu pleców między łopatkami? Najczęściej polega ono na łagodzeniu objawów, a gdy jest to możliwe, to również na wdrożeniu leczenia przyczynowego. Terapia objawowa polega na tym, że stosuje się leki przeciwbólowe i domowe sposoby na ból pleców między łopatkami. 

Farmakoterapia – tabletki przeciwbólowe 

Podstawowym środkiem na bóle kręgosłupa w odcinku piersiowym są leki przeciwbólowe. Mogą to być tabletki i kapsułki z paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) – ibuprofenem, ketoprofenem, naproksenem. Preparaty te można dostać w aptekach bez recepty. W większości przypadków są one wystarczające, czasem jednak konieczne są silniejsze środki, te są jednak wydawane wyłącznie z przepisu lekarza. 

Leczenie miejscowe – maści i żele 

Alternatywą dla środków doustnych są leki przeciwbólowe do stosowania miejscowego (np. z NLPZ). Rekomendowane są maści i żele przeciwbólowe. Dobrze sprawdzają się również plastry przeciwbólowe.

Fizjoterapia i ćwiczenia

Leczenie farmakologiczne warto wspomagać ćwiczeniami i fizjoterapią. Wskazane są także różne domowe sposoby na ból pleców między łopatkami. Dobre efekty przynoszą ciepłe kompresy, które pomagają rozluźnić napięcie mięśni i łagodzić ból. Warto wykonywać ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie grzbietu i klatki piersiowej, polecane jest pływanie, masaże, kinesiotaping, zabiegi takie jak np. ultradźwięki i prądy. 

Ból na plecach między łopatkami można łagodzić, dbając o utrzymywanie prawidłowej postawy podczas chodzenia i siedzenia. W ten sposób można uniknąć nadmiernego obciążenia kręgosłupa. A jak spać, gdy boli kręgosłup piersiowy? Najlepszą pozycją jest spanie na plecach lub na boku. Gdy śpimy na plecach, ważne jest, aby położyć się z poduszką pod kolanami. Jeśli śpimy na boku, to wówczas nogi należy zgiąć i między kolana włożyć poduszkę. 

Niekorzystnie na kręgosłup działa natomiast spanie na brzuchu. Zaleca się też zadbać o właściwy materac i o poduszkę. Materac nie może być miękki, musi być odpowiednio twardy, dzięki czemu zapewnia wsparcie dla kręgosłupa. Poduszkę warto wybrać niezbyt wysoką, aby nie wywoływać niepotrzebnego napięcia w odcinku szyjnym. 

Ból pleców na wysokości żeber może być związany ze zmianami zwyrodnieniowymi, nieprawidłową postawą ciała, siedzącym trybem życia, urazami. Wśród przyczyn wymienia się ponadto choroby narządów wewnętrznych. Trudno tu mówić o uniwersalnej profilaktyce, ale z pewnością warto dbać o prawidłową masę ciała i prawidłową postawę, codzienną aktywność fizyczną i o regularne badania diagnostyczne.

Autor wpisu: mgr farm. Katarzyna Borowiec, i-Apteka.pl Farmaceutka z niemałym już doświadczeniem. Zainteresowania: zdrowie, uroda, naturalne metody leczenia, opieka farmaceutyczna.